terug

DOORZOEK DE COLLECTIE

geavanceerd zoeken
Soldaten in het kamp van Amersfoort

Titel

Soldaten in het kamp van Amersfoort

Categorie
Tekeningen

Tekenaar
Rik Wouters (Mechelen, 1882 - Amsterdam, 1916)
De Belgische kunstenaar Rik Wouters, was een schilder, tekenaar, beeldhouwer en graveur. Op heel jonge leeftijd leerde hij van zijn vader, een beeldhouwer, hout sculpteren. Hij studeerde aan de Academie van Mechelen en Brussel. Aan deze laatste instelling volgde hij een opleiding beeldhouwkunst met Charles Van der Stappen en Julien Dillens. Als beeldhouwer exposeerde hij regelmatig op de Salons de l’Art Contemporain. Zijn belangrijkste bustes en beeldhouwwerken dateren van de jaren 1907-1913. In overeenstemming met de impressionistische gemoedsgesteldheid, toonde hij zich gevoelig voor wijzigende gewoontes. Hij liet zijn vrouw Nel geregeld poseren tijdens haar dagelijkse activiteiten. Met zijn sculptuur Dromerij won hij in 1907 de Godecharle prijs. In zijn beeldhouwwerk Het zotte geweld of De dwaze maagd uit 1912, geïnspireerd op de danseres Isadora Duncan, toont de kunstenaar een interessant voorbeeld van de vertaling van de beweging in een beeldhouwwerk. Rik Wouters begon rond 1908 als autodidact te schilderen. Hij werd beïnvloed door het werk van Ensor, Cézanne en Renoir met als gevolg dat hij vanaf 1912 besliste de beeldhouwkunst te verlaten en zich volledig te wijden aan de schilderkunst. Hij werd bij deze artiesten vooral aangetrokken door de weergave van het licht in de schilderkunst, iets waar hij zich als beeldhouwer niet kon op beroepen. De kunsthandelaar Georges Giroux stelde in 1914 het werk van Rik Wouters tentoon in zijn galerij in Brussel. De tentoonstelling leverde hem veel bewondering op. Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd Wouters gemobiliseerd en ingezet tijdens de belegering van Antwerpen. Bij de capitulatie vluchtte hij naar Nederland waar hij met zijn eenheid in een kamp verbleef. Daar werd vastgesteld dat hij kanker had. Hierdoor kon hij het kamp verlaten en vestigde zich in 1915 met zijn vrouw in Amsterdam. Ondanks de pijn en een operatie, ging hij verder met schilderen. In februari 1916 richtte hij nog een tentoonstelling in en stierf enkele maanden later op de leeftijd van 34 jaar. Zijn werk wordt ondergebracht bij het Brabants fauvisme. (Bénézit, dl. 14, p. 720 – 721)

Materiaal en techniek
gewassen Oost-Indische inkt op papier

Beschrijving
Deze tekening stelt een aantal militairen voor, niet in een of ander kampement maar in een gebouw. Uit vele getuigenissen over de Eerste Wereldoorlog blijkt dat verveling het overheersende sentiment aan het front en nog meer in gevangenschap was. Hoewel de Belgische militairen in Nederland niet het statuut van gevangenen hadden, mochten zij zich toch niet zomaar bewegen als vrije burgers. Een schrijver of schilder vindt al snel zijn draai in een dergelijke situatie en werkt voort, zij het op kleiner formaat of met blocnotes. De anderen moesten wel grijpen naar gewone spelletjes, zoals het kaarten. Militairen bij het kaartspel - Wouters heeft ze in "rustige" omstandigheden getekend. Meestal vond het spel plaats in een minder "riante" omgeving zoals een abri in de vuurlijn, in de loopgraven, in stukgeschoten gebouwen of in kelders. In deze tekening ligt geen sfeer van spanning en onheil omdat die niet aanwezig was. In de kampen in Nederland werd de verveling en de nutteloosheid van het verblijf nog veel meer ervaren dan achter het front. Er bestond geen vrees voor de oorlog, maar er viel ook niets te beleven. Dat verklaart het rustige karakter van dit werk.

Datum
1914

Plaats vervaardiging
Nederland

Thema
Kaartspel

Afmetingen
480 × 600mm  

Tentoonstellingen
De kunst van het spel. 75 jaar Nationale Loterij, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel, 2009-2010
Art Brussels 2015, Brussels Expo, Laken, 2015
 
Bibliografie
Joost De Geest, in De kunst van het spel (Annemie Buffels, algemene leiding), 75 jaar Nationale Loterij, Nationale Loterij - Mercatorfonds, 2009, p. 186-187
Romain Van Eenoo, in In de ban van het spel (Annemie Buffels, algemene leiding), Loterijen in Europa, Nationale Loterij, 2004, p. 277
Joost De Geest, in Openbaar Kunstbezit Vlaanderen, De collectie van de Nationale Loterij, Openbaar kunstbezit in Vlaanderen, 2015
 
Nationale Loterij
Belliardstraat 25-33
1040 Brussel